افراد شاکی از دولت ایران به عنوان حامی گروه حماس تقاضای غرامت کرده بودند
یک دادگاه فدرال آمریکا حکم به مصادره اشیای باستانی ایران در دانشگاه شیکاگو داده است.
بر اساس حکم بلنک منینگ قاضی دادگاه فدرال در ایالت ایلی نوی، بازماندگان قربانیان یک بمبگذاری گروه حماس در اسرائیل می توانند گنجینه های باستانی ایران در موسسه شرق شناسی دانشگاه شیکاگو را به عنوان غرامت دریافت کنند.
این افراد از دولت ایران به عنوان حامی گروه حماس شکایت و تقاضای غرامت کرده اند. آثار باستانی ایران در دانشگاه شیکاگو در دهه ۱۹۳۰ توسط باستان شناسان آمریکایی در حفاری های تخت جمشید کشف و بطور موقت به موسسه شرق شناسی این دانشگاه منتقل شدند.
دانشگاه شیکاگو با استناد به اینکه مالکیت این اشیا در انحصار دو موسسه دولتی موزه ملی ایران و نیز سازمان میراث فرهنگی است کوشید مانع از صدور حکم دادگاه شود اما قاضی منینگ اصل مصونیت دولتی را ناکافی دانست و سرانجام به نفع شاکی این پرونده رای داد.
گزارش رادیویی پرویز کامیاب را بشنوید
دیوید استرکمن، وکیل بازماندگان بمبگذاری یاد شده که در سال ۱۹۹۷ در تل آویو روی داد، در تلاش است که از حکم دادگاه برای فروش گنجینه های باستانی ایران که گفته می شود بیش از ۷۱ میلیون دلار ارزش دارند استفاده کند.
مسئولین دانشگاه شیکاگو با تاکید بر اینکه روند قضایی این پرونده هنوز به اتمام نرسیده تاکنون از اظهار نظر درباره حکم دادگاه خودداری کرده اند.
پیش از این یک دادگاه فدرال دیگر حکم به پرداخت ۴۲۳ میلیون دلار غرامت به بازماندگان این بمبگذاری داد.
وکیل این افراد بر اساس این حکم بدنبال مصادره اموال ایران در آمریکا از جمله آثار باستانی موسسه شرق شناسی دانشگاه شیکاگو و نیز موزه فیلد شهر شیکاگو است.
مسئولین موزه فیلد گفته اند که اشیای عتیقه ایران باستان متعلق به دولت ایران نیست و از بازارهای جهانی خریداری شده اند.
دادگاه فدرال آمریکا ماه آینده درباره سرنوشت اشیای موزه فیلد نیز حکم صادر خواهد کرد.
پیش تر نیز احکام مشابه دیگری توسط دادگاه فدرال آمریکا صادر شده بطوریکه دولت آمریکا موظف شده است از محل دارایی های ایران به بازماندگان آمریکایی برخی بمبگذاری ها در اسرائیل غرامت پرداخت کند.
اما وزارت دادگستری آمریکا با استناد به مصلحت و منافع ملی این کشور تلاش می کند در مقابل اجرای این احکام مقاومت می کند.
اما این داستان اینجا تمام نمی شود بلکه در ادامه ...
موزه ملی ایران در نامه ای رسمی به دانشگاه شیکاگو خواستار امانتداری گنجینه ایران شد.مسولان دانشگاه نیز برای دومین بار خواستار لغو حکم دادگاه فدرال برای حراج این اشیا شدند.
از الواح گلی امانتی در دست دانشگاه شیکاگو
خبرگزاری میراث فرهنگی ـ گروه هنر: دانشگاه شیکاگو با تاکید بر امانت بودن گنجینه باستانی ایران در دست موسسه شرق شناسی این دانشگاه، بار دیگر درخواست کرد حکم دادگاه فدرال برای حراج این اشیا لغو شود. در همین حال موزه ملی درخواست خود را مبنی بر بازپس گیری این اشیا به دانشگاه شیکاگو فرستاد.
محمد رضا کارگر مدیر موزه ملی ایران با بیان این مطلب به میراث خبر گفت:« موزه ملی ایران به محض اطلاع از حکم دادگاه فدرال آمریکا مبنی بر حراج گنجینه باستانی ایران در این دانشگاه درخواست کتبی مبنی بر حفظ و حراست از امانات ایران در دست این دانشگاه تنظیم و برای دانشگاه و موسسه شرق شناسی شیکاگو فرستاد. »
کارگر با تاکید بر این که دانشگاه شیکاگو بارها رسما اعلام کرده است که این اشیا به صورت امانت در دست آنها است، افزود:« تاکنون مکاتبات و مذاکراتی با آقای جیل استاین رئیس موسسه شرق شناسی دانشگاه شیکاگو داشتهایم تا این الواح گلی را به ایران بازگردانیم. این دانشگاه نیز بارها به صورتهای مختلف از جمله به موجب دو نامه رسمی که صورت جلسه تنظیم آن ها وجود دارد رسما اعلام کرده است که این الواح گلی متعلق به ایران است و در موسسه شرق شناسی این دانشگاه به طور امانی نگهداری میشود. »
به گفته مدیر موزه ملی ایران« تاریخ نخستین صورت جلسه در زمان بازپس گیری 300 قطعه از این الواح گلی است که با حضور رئیس موسسه شرق شناسی دانشگاه و مدیر موزه ملی ایران امضا شد.به موجب مفاد این توافقنامه این دانشگاه متعهد شد که در یک جدول زمانی مشخص این الواح را به ایران بازگرداند و دومین صورت جلسه مربوط به نامهای است که موزه ملی برای تدوین برنامه بازگشت این اشیا به ایران فرستاد و در پاسخ در نامهای کاملا رسمی دانشگاه شیکاگو بار دیگر تاکید بر امانت بودن این اشیا برنامه زمانبندی شده خود را ارائه کرده است. »
وی با اشاره به این که علی رغم حکم قاضی فدرال آمریکایی برای حراج گنجینه باستانی ایران دانشگاه شیکاگو موسسه شرقشناسی دانشگاه شیکاگو بر امانت بودن لوحهای گلی و سایر گنجینه باستانی ایران دراین دانشگاه تاکید کردهاست؛ افزود:«موسسه شرق شناسی دانشگاه شیکاگو این رای را نپذیرفته است و دادخواستی را برای دفاع از حق ایران به دادگاه فدرال آمریکا تنظیم کرده است و به حکم حراج این گنجینه اعتراض کرده است. تا آنجایی که به ما خبر داده شدهاست در این نامه بار دیگر بر امانت بودن این اشیا تاکید شدهاست.»
گنجینه باستانی ایران شامل هزاران لوح گلی باستانی را که حاوی اطلاعاتی در مورد زبانها و زندگی روزمره مردم در امپراتوری هخامنشی ایران است و 2500 سال قدمت دارند . این مجموعه در سال1933توسط باستانشناسان موسسه شرقشناسی در حفاریهای تختجمشید کشف شد، در همان سال جهت بررسی وپژوهش از ایران به همراه تعدادی از اشیای تاریخی ایران به این دانشگاه منتقل شد. جمعه گذشته قاضی فدرال آمریکا در پی دادخواهی دیوید استارچمن، یک وکیل آمریکایی رای به حراج این گنجینه به نفع اسرائیل داده بود. استارچمن از دادگاه فدرال آمریکا خواسته بود این اشیا را که به امانت در دست دانشگاه شیکاگو است را برخلاف نظر این دانشگاه توقیف و به نفع خانوادههای اسرائیلی که یک یا چند تن از اعضای آنها توسط فلسطینی ها کشته شدهاند به حراج گذاشته شود رای داد.
کارگر این حکم را سیاسی کردن یک مسائل و مبادلات فرهنگی دانست:« این حکم چنانچه رد شود، طرح آن نقطه سیاهی در قوه قضاییه آمریکا و موضع فرهنگی این کشور خواهد بود. این مسئله باعث سلب اعتماد جامعه جهانی نسبت به آمریکا و نظام قضایی و سایر بخشهای این کشور خواهد شد. گنجینه باستانی ایران امانتی فرهنگی از 73 سال پیش برای تحقیق در دست مجامع دانشگاهی این کشور است و سیاسی کردن آن بخصوص حکم حراج آن به نفع ایران به جرم حمایت از فلسطین کاری غیر فرهنگی و خارج از عرف بین المللی است. ما تاکید میکنیم نه تنها این رای را نمی پذیریم که طرف ما دانشگاه شیکاگو است و به طور قانونی از آن ها توقع داریم که از حق ایران دفاع کنند.»
کارگر با اشاره به این که شکایت ایران در مراجع رسمی مانند هیات دولت، وزارت امور خارجه و سازمان میراث فرهنگی مطرح و به طور اضطراری راهحلی برای این مشکل اتخاذ شود، افزود:«سازمان میراث فرهنگی و موزه ملی نیز همه تلاش خود را میکند تا از حراج غیر قانونی این گنجینه باستانی جلوگیری کند. ما از تمام مجامع حقوقی و فرهنگی بینالمللی مانند یونسکو کمک خواهیم گرفت و با مدیران موزههای بزرگ دنیا تماس میگیریم تا بتوانیم جلوی اجرای این حکم را بگیریم. »
دانشگاه شیکاگو در دادخواست خود اعلام کرده بود که علی رغم عدم حضور ایران در دادگاه، مسوولان این دانشگاه از حق مالکیت ایران دفاع خواهند کرد. قرار است ماه آینده دادگاه جلسه دیگری در ادامه اعتراض موسسه شرقشناسی شیکاگو به حکم حراج گنجینه ایرانی تشکیل دهد تا برای آخرین بار به بررسی دادخواست استارچمن و دفاعیات دانشگاه شیکاگو رسیدگی کند.
موسسه شرقشناسی دانشگاه شیکاگو در بیشتر سالهای قرن بیستم با ایران همکاری علمی نزدیک داشت. بسیاری از دانشجویان باستانشناسی ایرانی در این دانشگاه تحصیل و تحقیق کردند.
دانشگاه شیکاگو ، کتیبه های باستانی را به ایران بازمیگرداند
احتمال نمایش تعدادی از کتیبه های گلی هخامنشی در موزه ملی
سرانجام چه خواهد شد خدا می داند و بس ...